Khi truy cập vào một website hoặc trang quản trị, bạn bất ngờ gặp thông báo “401 Unauthorized”? Điều đó có nghĩa là trình duyệt của bạn không được cấp quyền truy cập vào tài nguyên yêu cầu. Vậy cụ thể lỗi 401 là gì, vì sao lại xảy ra và làm sao để khắc phục triệt để?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết lỗi 401 là gì, nguyên nhân gốc rễ và cách xử lý nhanh chóng nhất, dù bạn là người dùng thông thường hay quản trị viên website.
1. Lỗi 401 là gì?
Lỗi 401 là gì? Đây là mã trạng thái HTTP (HTTP status code) dùng để báo rằng người dùng chưa được xác thực hoặc xác thực không thành công, nên không thể truy cập vào tài nguyên yêu cầu.
Thông thường, lỗi 401 xuất hiện với thông báo như sau:
401 Unauthorized – Access is denied due to invalid credentials.
Nói cách khác, server đang “từ chối” bạn vì cho rằng bạn chưa đăng nhập, hoặc thông tin xác thực sai.
2. Khi nào thường gặp lỗi 401?
Việc hiểu lỗi 401 là gì giúp bạn dễ dàng nhận diện khi nào mình gặp phải lỗi này. Một số tình huống phổ biến:
Truy cập vào trang admin của website nhưng chưa đăng nhập.
Gửi yêu cầu API không có token hợp lệ.
Nhập username/password sai khi được yêu cầu xác thực.
Truy cập vào file bảo vệ bằng htaccess mà không có quyền.
Lỗi này thường gặp khi làm việc với WordPress, Laravel, API RESTful, hoặc các hệ thống web có phân quyền người dùng.
3. Nguyên nhân gây ra lỗi 401
Sau khi hiểu lỗi 401 là gì, ta cần biết nguyên nhân chính để xử lý:
🔹 Thông tin xác thực không hợp lệ
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất – người dùng nhập sai tài khoản, mật khẩu, hoặc không có token API đúng.
🔹 Trình duyệt không gửi thông tin xác thực
Một số trường hợp trình duyệt không tự gửi thông tin đăng nhập kèm theo request.
🔹 Session hoặc token hết hạn
Token xác thực đã cũ, người dùng phải đăng nhập lại để có token mới.
🔹 Lỗi cấu hình trên máy chủ
File .htaccess, .htpasswd hoặc plugin bảo mật cấu hình sai cũng có thể gây lỗi 401.
🔹 Cấu hình sai quyền truy cập trong ứng dụng web
Quản trị viên chưa phân quyền đúng cho người dùng hoặc URL cần xác thực.
4. Lỗi 401 khác gì với lỗi 403 và 404?
Sau khi hiểu lỗi 401 là gì, bạn nên phân biệt nó với các lỗi phổ biến khác:
| Mã lỗi | Ý nghĩa | Nguyên nhân |
| 401 | Chưa xác thực | Người dùng chưa đăng nhập hoặc token sai |
| 403 | Cấm truy cập | Đã đăng nhập nhưng không đủ quyền |
| 404 | Không tìm thấy | Trang không tồn tạihoặc URL sai |
5. Cách khắc phục lỗi 401 nhanh chóng
Dưới đây là các bước xử lý phổ biến nếu bạn gặp lỗi 401 Unauthorized:
Kiểm tra lại thông tin đăng nhập
Hãy chắc chắn rằng bạn nhập đúng username, password hoặc token API.
Xóa cache và cookies trình duyệt
Có thể phiên xác thực cũ bị lỗi. Hãy xóa cache để thử lại phiên mới.
Đăng xuất và đăng nhập lại
Trong nhiều trường hợp, việc đăng nhập lại giúp hệ thống cấp lại token mới, tránh lỗi 401.
Kiểm tra plugin bảo mật (với WordPress)
Một số plugin như Wordfence, iThemes Security… có thể gây lỗi nếu cấu hình quá nghiêm ngặt.
Kiểm tra file .htaccess
Nếu bạn dùng .htpasswd để bảo vệ thư mục, hãy kiểm tra cấu hình xác thực có chính xác không.
Gửi lại token đúng khi dùng API
Nếu bạn dùng REST API, hãy chắc chắn header chứa Authorization: Bearer [token hợp lệ].
6. Vì sao không nên xem nhẹ lỗi 401?
Bỏ qua hoặc xử lý qua loa lỗi 401 có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng:
❌ Giảm trải nghiệm người dùng: Người truy cập gặp lỗi sẽ nhanh chóng rời đi.
❌ Ảnh hưởng SEO: Google không thể index trang bị lỗi 401.
❌ Gián đoạn dịch vụ: Lỗi ở API, trang thanh toán… dễ khiến mất khách.
❌ Mất uy tín website: Gây cảm giác thiếu bảo mật, thiếu chuyên nghiệp.
❌ Tăng thời gian xử lý khủng hoảng: Nếu lỗi lan rộng mà không được phát hiện sớm.
7. Cách phòng tránh lỗi 401 trong tương lai
Một số cách giúp bạn hạn chế tối đa việc gặp lỗi 401:
✅ Thiết kế giao diện hiển thị lỗi rõ ràng, dễ hiểu cho người dùng cuối.
✅ Thiết lập cảnh báo sớm khi token hết hạn hoặc gần hết hạn.
✅ Cập nhật hệ thống phân quyền người dùng thường xuyên.
✅ Đảm bảo mọi URL riêng tư đều yêu cầu xác thực đúng chuẩn.
✅ Kiểm tra lại sau khi cài plugin bảo mật hoặc thay đổi cấu hình máy chủ.
8. Kết luận
Lỗi 401 là gì? – Đó là cảnh báo cho biết bạn chưa được xác thực hoặc xác thực không thành công, khiến server từ chối quyền truy cập. Dù là người dùng hay lập trình viên, việc hiểu rõ lỗi này giúp bạn xử lý nhanh hơn, tránh gián đoạn truy cập và bảo vệ hệ thống hiệu quả hơn.
Khi gặp lỗi 401, đừng hoảng – hãy kiểm tra từng bước, xác minh lại thông tin đăng nhập và xử lý theo hướng dẫn trong bài để khắc phục dễ dàng.
Nếu bạn cần giải pháp tối ưu hóa chiến lược kinh doanh hoặc xây dựng website chuyên nghiệp, Duy Anh Web – công ty thiết kế web Hà Nội chuyên nghiệp sẽ đồng hành cùng bạn để đạt được thành công!
